Zmiany w sprawozdawczości poza podatkowej na 2025 rok – co przedsiębiorcy muszą wiedzieć?

Rok 2025 przynosi istotne zmiany w zakresie sprawozdawczości związanej z zrównoważonym rozwojem, ładem korporacyjnym oraz kwestiami środowiskowymi i społecznymi. W szczególności zmiany dotyczą wdrażania dyrektyw unijnych oraz krajowych przepisów w tych obszarach. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany, które już zostały zatwierdzone lub są w planach.

1. Rozszerzenie obowiązku raportowania niefinansowego – sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSRD)

CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) – Unijna Dyrektywa w Sprawie Sprawozdawczości Przedsiębiorstw w Zakresie Zrównoważonego Rozwoju

• Data wejścia w życie: 1 stycznia 2025 r.
• Obszar zmiany: Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) rozszerza obowiązek raportowania niefinansowego na znacznie większą liczbę przedsiębiorstw, w tym:
  – Wszystkie duże firmy (spełniające dwa z trzech kryteriów: 250 pracowników, 40 mln euro przychodów, 20 mln euro aktywów).
  – Notowane na giełdzie MŚP (z wyjątkiem mikrofirm).
  – Grupy kapitałowe.
  Raporty muszą obejmować szczegółowe dane o wpływie firmy na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie (ESG), a także o działaniach podejmowanych w celu osiągania celów zrównoważonego rozwoju.

• Powód zmiany: Zwiększenie transparentności działań firm w zakresie ESG, zgodność z celami Europejskiego Zielonego Ładu.
• Skutek: Firmy muszą przygotować się do bardziej kompleksowego raportowania, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami wdrożenia systemów raportowania oraz dostosowaniem procesów operacyjnych.
• Ustawodawca i źródło przepisu: Dyrektywa 2022/2464/UE (CSRD), implementacja w Polsce poprzez ustawę z dnia 10 listopada 2024 r. o rachunkowości, Dz.U. 2024 poz. 1890.

2. Wprowadzenie standardów raportowania – ESG (ESRS)

ESG (Environmental, Social, Governance) – obszary mierzenia zrównoważoności i wpływu społecznego przedsiębiorstw: środowiska, społeczności oraz zarządzania.
ESRS (European Sustainability Reporting Standards) – europejskie standardy raportowania zrównoważonego rozwoju.

• Data wejścia w życie: Raportowanie za rok obrotowy rozpoczynający się po 1 stycznia 2025 r.
• Obszar zmiany: Wdrożenie Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), które określają szczegółowe wytyczne dla raportów ESG, w tym:
  – Dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych (Scope 1, 2 i 3).
  – Polityki różnorodności, prawa człowieka i warunki pracy.
  – Strategia adaptacji do zmian klimatu.

• Powód zmiany: Harmonizacja raportowania ESG na poziomie europejskim, aby zapewnić porównywalność i wiarygodność danych.
• Skutek: Firmy muszą dostosować swoje systemy raportowania i zbierania danych, co może zwiększyć ich wiarygodność w oczach inwestorów, ale również obciążyć administracyjnie.
• Ustawodawca i źródło przepisu: Komisja Europejska, regulacje wdrożone w ramach dyrektywy CSRD i ESRS (Dz.U. 2024 poz. 1890).

3. Nowe wymagania w zakresie audytu raportów ESG

• Data wejścia w życie: 1 stycznia 2025 r.
• Obszar zmiany: Wprowadzenie obowiązku audytu raportów ESG przez niezależne podmioty.
  – Audyt obejmuje weryfikację zgodności raportu z ESRS.
  – Wymagane będzie przedstawienie opinii o wiarygodności danych.

• Powód zmiany: Zwiększenie wiarygodności raportów ESG oraz przeciwdziałanie „greenwashingowi” (pozornym działaniom proekologicznym).
• Skutek: Firmy muszą uwzględnić koszty audytu w swoich budżetach, ale zyskają większe zaufanie ze strony klientów i inwestorów.
• Ustawodawca i źródło przepisu: Dyrektywa 2022/2464/UE (CSRD), polska implementacja w ustawie o rachunkowości, Dz.U. 2024 poz. 1890.

4. Raportowanie podatkowe w ujęciu publicznym (Public CbCR)

• Data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
• Obszar zmiany: Obowiązek publikowania raportów Country-by-Country Reporting (CbCR) przez duże międzynarodowe firmy, których roczne przychody przekraczają 750 mln euro. Raporty muszą zawierać dane o przychodach, zyskach, podatkach zapłaconych w każdym kraju działalności.
• Powód zmiany: Zwiększenie przejrzystości podatkowej i ograniczenie możliwości unikania opodatkowania przez międzynarodowe korporacje.
• Skutek: Korporacje muszą dostosować swoje procesy raportowe, co może ujawnić różnice w polityce podatkowej między krajami.
• Ustawodawca i źródło przepisu: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101, implementacja w Polsce poprzez ustawę z dnia 15 grudnia 2024 r., Dz.U. 2024 poz. 1924.

Podsumowanie
Rok 2025 to kluczowy moment dla przedsiębiorstw w kontekście zmian w sprawozdawczości poza podatkowej. Nowe wymogi wynikają z przepisów unijnych, które mają na celu zwiększenie transparentności i zgodności działań firm z celami zrównoważonego rozwoju.
Przedsiębiorcy powinni jak najszybciej przygotować się do wdrożenia nowych procedur oraz dostosowania swoich systemów ERP, które mogą ułatwić raportowanie zgodne z nowymi standardami.

Uwaga ważne: 

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady w zakresie dostosowania firm do przepisów. W razie wątpliwości warto skonsultować się ze specjalistami, którzy pomogą dostosować Państwa firmę do nowych przepisów.

Czytaj więcej: